قدس آنلاین- یازدهمین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال هفته گذشته در مصلای تهران برپاشد. مشاهدات خبرنگار ما از این نمایشگاه حاکی از آن بود که نمایشگاه نسبتاً کم‌رونق برگزار شده است. شاید برپایی همزمان این نمایشگاه با نمایشگاه مطبوعات پیشنهادی قابل بررسی باشد. سیدمجید موسویان، رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مسئولیت برگزاری نمایشگاه را بر عهده داشت، در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره ویژگی‌های این نمایشگاه صحبت کرده است.  
 

درباره محوریت‌های برگزاری این نمایشگاه و عملکرد آن در ۱۰ دوره پیشین به ما بگویید.

مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات رسانه‌های دیجیتال در راستای مصوبه هیئت وزیران در سال ۱۳۸۹ وظیفه یافت که ساماندهی فضای مجازی را دنبال کند. این مرکز اولین مرکزی بود که به ثبت سایت‌ها اقدام کرد و مجوز ناشران دیجیتال را صادر نمود.

در حال حاضر هم به مدت ۲ سال است که با توجه به دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب، در وزارت ارشاد طرح‌های بسیار کلیدی دنبال می‌شود. از جملة طرح‌هایی که ما شاهد ثمره آن هستیم، طرح «سما» برای ایجاد محیطی سالم و ایمن در این فضای نامحدود مجازی است. مطالعه درباره دستاوردهای دیگر کشورها ما را به دنبال‌کردن یک مدل بومی ‌واداشت که زیست‌بوم فضای مجازی مفید را از طریق محتوا دنبال می‌کند. به این ترتیب که اکنون تمامی ‌زیرساخت‌هایی که بستر انتقال محتوا هستند و نیز محتواهای مستقل، نشان‌گذاری شده‌اند. ویژگی این نشان‌گذاری آن است که قابلیت کپی ندارد و از سرورهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ‌خوانده می‌شود و در عین حال یک خط برگشت برای انتقال پیشنهادهای افراد است. وزارت ارشاد با استفاده از قوانین، ۱۶ مورد محتوایی را مشخص کرده است. یکی از کارهای مهم این مرکز ایجاد یک فرهنگ برای آگاهی همگانی است. بنابراین حرکتی که آغاز شده است، با کمک مردم به شکلی پیش خواهد رفت تا مردم امکان نظارت داشته باشند.

در این نمایشگاه هم یک سیستم نظاره‌گر به نام «فرهنگ‌یار» راه‌اندازی شد که افراد با مراجعه به آدرس این سایت می‌توانند ثبت‌نام کنند و سپس محتوا را در فضای مجازی دنبال کنند و در کنار آن بتوانند بر محتواها نظارت داشته باشند. درحقیقت، نگاه ممیزی و نظارتی توسط خود مردم صورت می‌گیرد. به این ترتیب، فضای مجازی می‌تواند ساماندهی شود، به طوری که تبدیل به یک فضای محدود مدیریت‌شده گردد.

بسیاری از کانال‌های تلگرامی‌ با تعداد اعضای زیاد هنوز ثبت «شامد» نشده‌اند. آیا تدبیر خاصی برای این امر اندیشیده شده است؟

کانال هم یک بستر انتقال محتوا است و ما مصوبه شورای فضای مجازی را داریم که هر بستری که بیش از ۵ هزار دنبال‌کننده دارد، موظف به دریافت «شامد» است. کسانی که ثبت شامد نشده‌اند، دچار مشکلات متعددی خواهند شد که یکی از آن‌ها این است که مردم به آن‌ها اعتماد نخواهند کرد. دستگاه‌های مربوط هم برخورد جدی با آن‌ها خواهند کرد و این کانال‌ها امکان توسعه فعالیت خود را در فضای مجازی از دست خواهند داد. یکی از اهدافمان این است که از خودِ دارندگان این کانال‌ها برای نظارت فراگیر استفاده کنیم. بنابراین معتقدم که این کار با امکان فرهنگ‌سازیِ آن شدنی است. ۴۶ درصد از جرایمی ‌که در کانال‌های تلگرامی ‌وجود دارد، مربوط به کسانی است که کسب و کارهای درستی ندارند. باید روی این موارد کار شود و هر کارفرهنگی طبیعتاً زمان‌بر است.

ویژگی اصلی نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال از نظر شما چیست که برگزاری آن را توجیه می‌کند؟

نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال تنها نمایشگاهی است که جنس آن محتوایی است. در اینجا با کسانی آشنا می‌شوید که خود، سازنده تکنولوژی نیستند بلکه تولیدکننده محتوا می‌باشند و افراد فهیمی ‌هستند که نیازهای روزمره جامعه را برطرف می‌کنند. این عزیزان از ایده شروع کردند و به محتوا و محصول رسیده‌اند.